Οι διατατήρες ιστών αποτελούν κατασκευές σαν μπαλόνια, οι οποίες τοποθετούνται κάτωθεν του δέρματος και εν συνεχεία διαστέλλονται, κατόπιν εισαγωγής σε αυτές φυσιολογικού ορού ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ως αποτέλεσμα, το υπερκείμενο δέρμα διαστέλλεται επίσης, οπότε δημιουργείται πλεόνασμα δέρματος, το οποίο μεταφέρεται στην περιοχή του ελλείμματος ώστε να επιτευχθεί τελικο-τελική συρραφή (για τους διατατήρες βλ. και ΕΠΑΝΟΡΘΩΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ, ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΑΣΤΟΥ).
Η εφαρμογή διατατήρων συνιστά εναλλακτική μέθοδο αποκατάστασης ελλειμμάτων του τριχωτού. Συνδυάζει όλα τα πλεονεκτήματα των κρημνών (καθώς το πλεονάζον δέρμα αποτελεί στην ουσία κρημνό, ο οποίος μεταφέρεται προκειμένου να καλύψει το έλλειμμα), αλλά και το πλεονέκτημα της μικρότερης έκτασης των ουλών, ως προς τις ουλές κατόπιν χρήσης κρημνών (βλ. ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΙΧΩΤΟΥ ΚΕΦΑΛΗΣ, ΜΕ ΚΡΗΜΝΟΥΣ). Άρα, σε ό,τι αφορά την ποιότητα του αποτελέσματος, οι διατατήρες υπερτερούν. Ωστόσο, οι διατατήρες συνοδεύονται από το μειονέκτημα της ανάγκης δύο χειρουργικών επεμβάσεων (μίας για την τοποθέτησή τους και μίας για την αφαίρεσή τους), ενώ και οι διαδοχικές συνεδρίες έγχυσης φυσιολογικού ορού ώστε να επιτευχθεί η απαιτούμενη διάταση, ενδέχεται να είναι ενοχλητικές για τον ασθενή. Ως εκ τούτων, οι διατατήρες χρησιμοποιούνται λιγότερα συχνά από τους κρημνούς, και ιδίως όταν η μεταφορά ενός κρημνού αποτελεί μία εύκολη και γρήγορη λύση.
Ανεξαρτήτως, πάντως, των παραπάνω, η χρήση διατατήρων έχει απόλυτη ένδειξη επί ελλειμμάτων μεγάλων διαστάσεων, όπου:
- Επιθυμείται να περιορισθούν στον μέγιστο βαθμό οι ουλές (όπως επί νεαρών ατόμων ή επί κοντής κόμης).
- Διαπιστώνεται ανεπάρκεια του δέρματος του τριχωτού ώστε να σχεδιασθούν τοπικοί ή περιοχικοί κρημνοί. Σε αυτές τις περιπτώσεις, βέβαια, υπάρχει και η εναλλακτική των ελεύθερων κρημνών, οι οποίοι διακρίνονται για την εκτεταμένη επιφάνεια δέρματος που δύνανται να περιλαμβάνουν· όμως το δέρμα που μεταφέρουν υπολείπεται σημαντικά σε πυκνότητα και ποιότητα τριχών (για τους ελεύθερους κρημνούς βλ. ΠΕΡΙ ΠΛΑΣΤΙΚΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ, ΕΠΑΝΟΡΘΩΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ).
Τέλος, εκείνο που θα πρέπει να υπογραμμισθεί είναι ότι η διάταση του δέρματος του τριχωτού μπορεί να λάβει χώρα με εφαρμογή περισσότερων του ενός διατατήρων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται πλήρης αξιοποίηση της δερματικής επιφάνειας, όταν οι διαστάσεις της σημειώνονται περιορισμένες.
Ακολούθως παρουσιάζεται περίπτωση αποκατάστασης τριχωτού κεφαλής με χρήση διατατήρα, σε παιδί 7 ετών.
Εικ. 1. Εκτεταμένη απώλεια τριχών συνεπεία εγκαύματος. Εικ. 2. Πρώτη χειρουργική επέμβαση, κατά την οποία τοποθετήθηκε διατατήρας ιστών κάτω από το δέρμα του τριχωτού. Περιορισμένη διαστολή του διατατήρα, κατόπιν μερικής πλήρωσης αυτού με φυσιολογικό ορό (διακεκομμένο περίγραμμα). Η διαστολή του διατατήρα στον επιθυμητό βαθμό ολοκληρώθηκε μετά την επέμβαση, με περαιτέρω εισαγωγή ορού σε διαδοχικές συνεδρίες.
Το Παράθυρο I αφορά σε φωτογραφία που λήφθηκε κατά τη διάρκεια της δεύτερης χειρουργικής επέμβασης του περιστατικού των Εικόνων 1, 2, λίγο πριν την αφαίρεση του διατατήρα και την αποκατάσταση της περιοχής, κι ενώ το δέρμα του τριχωτού είχε διαταθεί στον επιθυμητό βαθμό. Υπό την προϋπόθεση ότι κάποιος δεν ενοχλείται από τέτοιου είδους φωτογραφίες, μπορεί ανοίγοντας το εν λόγω Παράθυρο να ενημερωθεί περαιτέρω για τις λεπτομέρειες της επέμβασης.
Εικ. 3. Διεγχειρητικό αποτέλεσμα μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης επέμβασης, κατά την οποία πραγματοποιήθηκαν α) αφαίρεση του διατατήρα, β) εκτομή του άτριχου δέρματος, γ) προώθηση του δέρματος που είχε διαταθεί, ώστε να καλυφθεί το έλλειμμα που προέκυψε μετά την εκτομή του άτριχου δέρματος. Εικ. 4. Αποτέλεσμα στους 4 μήνες αργότερα.